Hiệu ứng protégé là gì?
Hiệu ứng protégé hay tiếng Việt là Hiệu ứng người bảo trợ xảy ra khi ai đó nỗ lực nhiều hơn để tìm hiểu thông tin khi họ biết rằng họ sẽ dạy thông tin đó cho người khác, trái ngược với nỗ lực mà họ sẽ bỏ ra nếu họ chỉ học thông tin đó cho chính mình.
Những người dạy người khác cuối cùng thực sự củng cố thông tin được dạy trong bộ não của chính họ. Nói tóm lại, học sinh không phải là người duy nhất được hưởng lợi từ bài tập giảng dạy mà cả giáo viên cũng có thể học hỏi thông qua đó.
Tâm lý đằng sau hiệu ứng protégé
Hiệu ứng protégé giúp học thông tin tốt hơn do kết quả của một số cơ chế tâm lý, tất cả đều xoay quanh sự khác biệt giữa cách chúng ta học thông tin khi chúng ta tự học, so với cách chúng ta học nó khi chúng ta mong đợi dạy người khác, cũng như khi chúng ta dạy họ trong thực tế. Đặc biệt:
Mong đợi được giảng dạy và giảng dạy có thể dẫn đến tăng quá trình xử lý siêu nhận thức, điều này khiến mọi người nhận thức tích cực hơn về quá trình học tập của họ.
Việc mong đợi được giảng dạy và giảng dạy có thể dẫn đến việc tăng cường sử dụng các chiến lược học tập hiệu quả, chẳng hạn như sắp xếp tài liệu và tìm kiếm những phần thông tin quan trọng.
Việc mong đợi được giảng dạy và giảng dạy có thể dẫn đến tăng động lực để học hỏi, vì mọi người thường sẽ nỗ lực nhiều hơn để học hỏi cho những người mà họ sẽ dạy, hơn là họ làm cho chính họ.
Mong đợi được giảng dạy và giảng dạy có thể dẫn đến tăng cảm giác về năng lực và quyền tự chủ, bằng cách khuyến khích mọi người coi mình đóng vai trò của một giáo viên, thay vì của học sinh.
Tại sao bạn không nên học một mình?
Học tập một mình thường rất nhàm chán vì thế bằng cách chuyển quan điểm của bạn sang tư duy vừa học vừa dạy, bạn có thể nâng cao kiến thức mới của mình một cách xứng đáng.
-
Khuyến khích sử dụng các chiến lược học tập hiệu quả: Trong một nghiên cứu gần đây, những người tham gia được chia thành các nhóm khác nhau trước khi nghiên cứu một đoạn văn bản. Một nhóm được thông báo rằng họ đang học cho bài kiểm tra sau, trong khi nhóm còn lại được thông báo rằng họ đang học để chuẩn bị dạy nội dung cho học sinh khác. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, khi học sinh chuẩn bị dạy bài khác, họ có thể nhớ lại nhiều thông tin hơn từ đoạn văn, đặc biệt là về những điểm chính. Những sinh viên này đã sử dụng các chiến lược học tập hiệu quả hơn, chẳng hạn như cân nhắc và sắp xếp thông tin tốt, đồng thời xem xét cách tất cả chúng ăn khớp với nhau. Điều này có nghĩa là nhiều khả năng tài liệu sẽ được chuyển vào bộ nhớ dài hạn của họ để thu hồi sau này.
-
Khuyến khích xử lý siêu nhận thức: Trong một nghiên cứu thú vị, tất cả học sinh phải giải một bài toán phức tạp, nhưng một số học sinh học bằng cách chuẩn bị dạy trong khi những học sinh khác “học để học”. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người học bằng cách chuẩn bị dạy sử dụng các chiến lược siêu nhận thức nhiều hơn 1,3 lần khi giải toán so với những người “học để học”.
-
Tăng động lực: Một nghiên cứu khác chia sinh viên thành hai nhóm, một nhóm tin rằng họ đang dạy một hình đại diện được gọi là Tác nhân có thể dạy được (TA) và nhóm còn lại tin rằng họ đang học cho chính họ, cho thấy rằng khi sinh viên đang học cách dạy người khác, họ đưa vào nhiều nỗ lực hơn (ví dụ: đọc xung quanh chủ đề) và do đó tự học nhiều hơn.
-
Việc giảng dạy tận dụng lợi thế của sự lặp lại cách quãng một cách tự nhiên: Hãy xem xét một diễn giả tại TED. Họ dành hàng tháng trời để cắt giảm nhiều năm nghiên cứu thành một bài nói chuyện dài 18 phút. Họ nhận được nhiều lượt phản hồi và được kỳ vọng sẽ tập đi tập lại cho đến khi bài nói của họ trở nên hoàn hảo. Tương tự vậy khi bạn học tập cùng người khác và giản dạy cho họ bạn cho phép mình thời gian lọc lại điều cốt yếu một cách đơn giản và nhớ lâu hơn.
Làm thế nào để áp dụng hiệu ứng protégé để đạt được nhiều hơn?
Về cơ bản, nếu bạn muốn thúc đẩy bản thân, hãy thử làm điều đó cho người khác ngoài chính bạn.
Để tận dụng hiệu ứng protégé, bạn có thể tìm hiểu tài liệu như thể bạn sẽ dạy nó, giả vờ dạy nó cho ai đó hoặc dạy nó cho người khác trong thực tế, hoặc bạn có thể sử dụng một số kết hợp của các kỹ thuật này.
Hãy lập nhóm 3-4 người để cùng nhau tìm hiểu một chủ đề và giảng dạy lại cho nhau. Điều này giúp bạn thành công sử dụng hiệu ứng protégé rồi đấy! Hoặc có thể đăng ký làm gia sư, người dạy kèm cho những bạn bè khác cũng sẽ giúp bạn học tập tốt hơn.
Theo Makeitvietnam
