Theo một khảo sát từ Hiệp Hội Tâm Lý Học Hoa Kỳ (APA), liên tục xem điện thoại có liên đới với căng thẳng.
Khảo sát thường niên về căng thẳng của APA được xuất bản thành hai phần vào năm 2017, trong đó phần đầu tiên tập trung vào ứng phó với thay đổi và phần hai chú trọng vào căng thẳng từ công nghệ và mạng xã hội. Có một số phát hiện khá lý thú và gần gũi với chúng ta. Rõ ràng là công nghệ và mạng xã hội ảnh hưởng lên mức độ căng thẳng, sự hạnh phúc và sức khỏe. Một trong số những phát hiện đáng chú ý nhất là nhiều người kiểm tra điện thoại quá thường xuyên, và điều này có liên đới tới mức độ căng thẳng gia tăng. Dưới đây là chi tiết kết quả khảo sát, và những khía cạnh quan trọng khác của bài khảo sát này.
Hầu hết chúng ta hiện đều có điện thoại thông minh.
Theo khảo sát này, 74% người Mỹ sở hữu một chiếc điện thoại thông minh có kết nối internet. Ngoài ra, 55% sở hữu một máy tính bảng, và cứ khoảng 10 người thì có 9 người có một máy tính. Chúng ta đều được kết nối.
Sử dụng mạng xã hội đã tăng vọt.
Mặc dù chỉ có 7% người trưởng thành tại Mỹ có sử dụng mạng xã hội vào năm 2005, nhưng có tới 65% người có kết nối mạng xã hội vào năm 2015. Người trẻ (18-29) kết nối thường xuyên hơn, với 90% kết nối qua mạng xã hội vào năm 2015 (so với 12% năm 2005). Những con số này đều có xu hướng tăng cao khi mạng xã hội ngày càng kết nối chúng ta nhiều hơn.
Năm 2016, trong số người trưởng thành có lên mạng, 79% kết nối với Facebook, khiến nó trở thành nền tảng mạng xã hội phổ biến nhất cho người trưởng thành tại Hoa Kỳ. Instagram, Pinterest và LinkedIn lần lượt chiếm 32%, 31% và 29% lượng người dùng. Twitter ít phổ biến hơn một chút, tuy vậy cứ 4 người thì cũng có một người (24%) sử dụng nó. Khẳng định một lần nữa, chúng ta đều được kết nối.
Liên tục xem điện thoại trở nên phổ biến.
Mặc dù đây là một hiện tượng tương đối mới, nhưng sự gia tăng sử dụng mạng xã hội và các thiết bị có kết nối internet đã khiến nhiều người có thói quen kiểm tra điện thoại để xem tin nhắn, email và các bài đăng trên mạng xã hội. Một việc làm vốn từng là một cách để giết thời gian khi đứng xếp hàng chờ hoặc là một cách để đảm bảo ứng phó kịp thời với những tình huống khẩn cấp trong công việc này đã trở thành một hành vi thói quen mà nhiều người thực hiện mà không nghĩ đến.
Theo khảo sát này, 43% người Mỹ ghi nhận mình liên tục kiểm tra điện thoại của mình.
Liên đới với Căng thẳng.
Hầu như cứ 5 người thì có 1 người (18%) ghi nhận công nghệ là một thứ gây căng thẳng khá đáng kể. Ngoài ra cũng có một sự thật thú vị là những người liên tục check điện thoại sẽ dễ cảm thấy công nghệ khiến họ căng thẳng cực kỳ – 23% người kiểm tra so với 14% người không kiểm tra điện thoại. Có một số lý do lý giải cho tình trạng này:
– Thảo luận chính trị và văn hóa: Có hơn 2/5 người thường xuyên kiểm tra điện thoại (42) ghi nhận rằng các cuộc thảo luận chính trị và bất đồng văn hóa trên mạng xã hội khiến họ căng thẳng, so với 33% những người không được xếp vào nhóm thường xuyên kiểm tra điện thoại. Điều này cũng dễ hiểu khi ta cân nhắc được xung đột là một trải nghiệm gây căng thẳng với hầu hết mọi người, và việc gắn mình vào một môi trường đầy những căng thẳng thường xuyên có thể đưa đến nhiều căng thẳng hơn.
– Tác động lên sức khỏe: Căng thẳng không được xử lý tốt có liên đới với một vài hệ lụy sức khỏe tiêu cực, và những cuộc khảo sát trước đã phát hiện ra nhiều người Mỹ quan ngại về tác động của căng thẳng lên sức khỏe của họ. Khảo sát này cũng không khác mấy: 42% quan ngại về tác động tiêu cực của mạng xã hội lên sức khỏe thể chất và tinh thần của họ (27%). Đây là thể là một quan ngại thật sự, vì người ta đã chứng minh được rằng so sánh trên mạng xã hội khiến hạnh phúc và sức khỏe suy giảm, mức độ căng thẳng cũng gia tăng. Và căng thẳng không được xử lý có thể gây hại lên sức khỏe theo nhiều cách khác nhau.
– Cảm thấy bị mất kết nối: Oái oăm thay, những người hay lên mạng xã hội lại là những người dễ cảm thấy bị mất kết nối nhất. 44% những người liên tục lên mạng xã hội cảm thấy mất kết nối với gia đình và bạn bè ngay cả khi ở cạnh họ. (So với chỉ 27% những người không kiểm tra điện thoại cảm thấy như vậy.) Họ cho rằng cảm xúc này là do công nghệ gây ra. Tuy nhiên, điều thú vị là thay vì ngắt kết nối, họ, 35% người hay xem điện thoại, ghi nhận mình ít tụ họp trực tiếp với gia đình và bạn bè hơn vì mạng xã hội luôn sẵn có. (Trong khi đó, chỉ có 15% người không kiểm tra điện thoại ghi nhận tình trạng tương tự.) Sự cô đơn cũng gây hại lên sức khỏe và mức độ hạnh phúc vì cô đơn chứa đựng nhiều mối nguy và có thể còn bị “lây lan”. Sự kết nối này thực tế lại khiến ta mất kết nối.
Ngắt hay không ngắt?
Đa phần chúng ta (65%) thống nhất rằng (“đồng ý” hoặc “rất đồng ý”) rằng nghỉ dùng công nghệ, hoặc lâu lâu “gỡ bỏ” sử dụng là quan trọng với sức khỏe tâm thần. Tuy vậy, oái oăm thay là chỉ có 28% những người tin vào tầm quan trọng của dạng cắt giảm này ghi nhận mình thực sự có thực hiện nó. Những lý do đằng sau khá phức tạp.
Ngoài đơn giản chỉ là một thói quen, có nhiều lợi ích của mạng xã hội đặc biệt có ý nghĩa với thế hệ Y. Trong nhóm này, 36% nói rằng mạng xã hội đã giúp họ bồi đắp bản dạng bằng một cách nào đó, mặc dù chỉ khoảng một nửa (48%) cũng lo lắng về những tác động tiêu cực lên sức khỏe thể chất và tinh thần của mình, so với chỉ 15% nhóm “trưởng thành” 22% thế hệ bùng nổ trẻ sơ sinh (Baby Boomer) và 37 người thế hệ X ghi nhận điều tương tự..
Hiện tại, chúng ta đang cố gắng ít nhất là thiết lập giới hạn cho việc lúc nào cũng kiểm tra điện thoại. Trong khảo sát này, 28% (32% phụ huynh) ghi nhận có cấm sử dụng điện thoại lúc ăn tối, vốn là một cách hay để tập chú ý vào bữa ăn và kết nối hơn với mọi người xung quanh. Nhiều người cũng ghi nhận tắt thông báo từ mạng xã hội (19%), mặc dù vẫn có những cách cắt giảm khác.\
Làm sao để ngừng liên tục kiểm tra điện thoại.
Con người ta đang làm khá tốt. Việc hạn chế sử dụng điện thoại lúc ăn tối là một cách đơn giản để ngừng chơi mạng xã hội và tập trung vào mọi người trong đời sống thực.
Tắt thông báo là một ý hay giúp tránh liên tục bị nhắc rằng ai đó, ở đâu đó đã nói thứ gì đó mà bạn cần chú ý và loại bỏ sự xao nhãng này khỏi những người đang ở ngay trước mặt chúng ta.
Đây cũng là một cách để bạn tập hạn chế sử dụng vào những thời điểm khác, khi bạn dần quen với việc tắt điện thoại hoặc khi ở trong một căn phòng khác. Dưới đây là một số gợi ý có thể hữu ích với bạn:
– Không lên mạng vào một số thời điểm nhất định trong ngày: Nếu bạn tạo ra các khung thời gian mà bạn không lên mạng (như giờ ăn tối, sau một giờ giấc nào đó vào buổi tối, hay thậm chí dùng cách giờ), bạn bắt đầu dạy bản thân cách hạn chế việc lên mạng của mình. Bạn cũng dạy mọi người rằng đừng mong chờ bạn sẽ liên tục có mặt trên mạng. Ranh giới nhỏ này có thể giúp bạn dễ ngắt kết nối vào nhiều thời điểm và bằng nhiều cách.
– Thoải mái với chế độ “ngủ”: Để điện thoại ở chế độ “ngủ” và chỉ kiểm tra nó mỗi giờ một lần là một cách để giúp bạn vẫn nắm được thông báo mà vẫn ở chế độ yên lặng, từ đó bạn có thể chọn thời điểm nào để dành thời gian cho nó trong ngày. Cách này giúp bạn có được sự kiểm soát tốt hơn.
– Nhờ người khác nhắc nhở bạn: Hãy nhờ mọi người giúp đỡ bằng cách báo cho họ rằng bạn muốn ít xem điện thoại hơn khi ở cạnh mọi người. Bạn thậm chí còn có thể ra “kèo” với mọi người rằng không ai trong số các bạn được sử dụng điện thoại khi ở cạnh nhau, như hồi “ngày xưa” (năm 2005). Điều này có thể giúp bạn giữ kết nối với những người đang ở cạnh bạn, và biến nó thành một trò chơi chung, thay vì chỉ là cái bạn phải cố làm một mình.
– Xóa ứng dụng: Nếu bạn xóa các ứng dụng mạng xã hội trên điện thoại, bạn sẽ buộc bản thân chỉ sử dụng chúng khi mở máy tính hoặc máy tính bảng. Điều này khiến bạn khó duy trì thói quen kiểm tra điện thoại nhưng nó không giúp bạn cắt đứt hoàn toàn. Cái quan trọng ở đây là noó khiến bạn cân nhắc hơn, và hạn chế sự sẵn có của mạng xã hội – nhưng không phải là hoàn toàn không tiếp cận.
– Thử tập thiền: Vì kiểm tra điện thoại có thể là một thói quen từ bên trong, nên bạn dễ làm mà không suy nghĩ. Việc tạo một thói quen mới như thiền có thể giúp bạn trở nên tỉnh thức hơn về khoảnh khắc hiện tại, ở đây và ngay bây giờ. Nó cũng có thể giúp bạn tập sống ở đây, bây giờ, thay vì cứ thắc mắc ai đang nói gì trên mạng. Hãy tập sống toàn tâm toàn ý cho hiện tại và bạn sẽ dễ giữ cho điện thoại ở trong túi hơn.
Theo Trang tâm lý
