Tác giả và chuyên gia tư vấn Dan Savage khi được hỏi bởi một độc giả rằng: “Vì sao tôi nói đồng ý với việc hẹn hò trong khi thật ra lại yêu thích cô đơn?” đã chỉ ra những áp lực xã hội và nhắc đến 3 loại người cô đơn:
“Đó là bởi chúng ta luôn được nhắc nhở - bởi gia đình, truyền thông và quy chuẩn xã hội - rằng việc cô đơn là điều gì đó sai trái. Kẻ cô đơn “vui vẻ” sẽ nhún vai và chẳng đè nặng chuyện kiếm tìm người tình, kẻ cô đơn “vâng lời” sẽ bơi theo dòng và tìm kiếm ai đó, còn kẻ cô đơn mù quáng sẽ làm khổ chính mình và mọi người bằng cách chọn bừa và lao vào những mối quan hệ họ biết rõ mình không muốn.”
Tôi thích câu trả lời của Savage ở chỗ ông dùng từ “kẻ cô đơn” với tầng nghĩa vô cùng tích cực và chính xác. Anneli Rufus trong Tiệc tùng một mình: Tuyên ngôn của những kẻ cô đơn cũng từng đề cập, những kẻ cô đơn là những người thích cô đơn. Họ không phải bị chối bỏ hay bài trừ, họ một mình vì họ muốn thế.
Hãy thử nghiệm lại 3 loại người cô đơn được Savage nhắc đến theo thứ tự ngược lại.
Kẻ cô đơn mù quáng, loại “làm khổ chính mình và mọi người bằng cách chọn bừa và lao vào những mối quan hệ họ biết rõ mình không muốn”:
Họ thật sự mù quáng. Họ không nhận ra họ tuyệt vời nhất khi họ được một mình. Hẳn họ cho rằng thật ra họ chỉ chưa tìm được đúng người. Cũng có thể họ nghĩ mình “có vấn đề” và một khi họ cố thay đổi, họ sẽ sẵn sàng cho việc yêu đương.
Cũng có nhiều người nghĩ vậy nhưng lại không giống những kẻ cô đơn bởi những người này thật sự muốn tìm kiếm tình yêu. Những kẻ cô đơn khác những người này ở chỗ, “vấn đề” của họ là chưa hiểu được rằng mình hạnh phúc hơn khi một mình, và cứ thế, họ lao theo một loạt những cuộc tình chóng tàn phai.
Tuy nhiên, chúng ta không nên và cũng không cần phán xét những người cô đơn mù quáng. Như Savage nói “chúng ta luôn được nhắc nhở bởi gia đình, truyền thông và xã hội rằng việc cô đơn là điều gì đó sai trái.” Thật không dễ gì để cưỡng lại những tư tưởng đã ăn sâu vào tiềm thức và hiếm khi bị phản đối như vậy. Và những kẻ cô đơn mù quáng cũng không hẳn sẽ mù quáng cả đời.
Kẻ cô đơn “vâng lời”, “bơi theo dòng và tìm kiếm ai đó”:
Họ biết rõ những gì mình làm. Họ không ngừng hẹn hò và bước vào những mối quan hệ bất chấp nhận thức rằng mình thật sự chỉ muốn cô đơn.
Cũng giống như đối với những kẻ cô đơn mù quáng, tôi nghĩ áp lực từ xã hội là lý do chính đẩy mẫu người cô đơn này vào vòng hò hẹn bất đắc dĩ. Sự thật đáng buồn là những kẻ đơn độc thường bị dị nghị bởi người khác – đặc biệt là những người không hiểu được sự mạnh mẽ và thông tuệ của việc sống trọn vẹn bất kể đó là lối sống đi ngược lại với tất cả quy chuẩn xã hội. Những người cô đơn “vâng lời” hiểu rằng nếu họ ngừng cuộc chơi hẹn hò, những dị nghị đó sẽ là kết quả tất yếu, vậy nên họ chọn cách đi theo những qui tắc.
Kẻ cô đơn “vui vẻ”, loại nhún vai gạt bỏ những định kiến xã hội và chẳng cố tìm kiếm người yêu.
Họ là loại cô đơn tuyệt nhất. Họ thích ở một mình và họ cứ sống đúng như thế. Họ chẳng phải giả vờ hò hẹn khi trái tim họ biết rõ nó không muốn thế.
Họ rất giống với những người tôi hay gọi là “độc thân từ trong tim”: những kẻ sống trọn vẹn nhất, ý nghĩa nhất và chân thật nhất bằng cách độc thân. Nhiều người trong số họ là kiểu người cô đơn thích dành thời gian một mình, nhưng đó không phải là một định nghĩa nền tảng. Một số “độc thân từ trong tim” cũng rất cởi mở trong xã hội, giống như nhiều người độc thân nói chung khác.
(Rufus cũng cho rằng có những người cô đơn nhưng vẫn kết hôn. Chính cô cũng đã kết hôn khi viết quyển sách về tuyên ngôn những kẻ cô đơn của mình.)
Con đường để trở thành một kẻ cô đơn vui vẻ, nếu bạn thật sự là người cô đơn, bắt nguồn từ việc hiểu rõ bản thân. Hãy chú ý đến cảm nhận của mình mỗi khi bạn hẹn hò hoặc nghĩ về chuyện hẹn hò. Nếu bạn sợ việc hẹn hò không chỉ vì quá trình đó có nguy cơ trở nên tồi tệ mà bởi bạn chẳng mấy hứng thú với những mối quan hệ lãng mạn thì rất có thể bạn là một kẻ cô đơn.
Nếu bạn đến một cuộc hẹn và cảm thấy cuộc hẹn thật tệ và chẳng vui vẻ gì, dù người đối diện bạn thú vị vô cùng và rất quan tâm bạn, điều đó có thể có nghĩa là bạn sẽ hạnh phúc và thoải mái hơn khi một mình đấy.
Và nếu bạn yêu nhưng rồi lại chia tay? Và cảm xúc mạnh mẽ nhất sau đó lại là cảm giác nhẹ nhõm và hạnh phúc khi lại độc thân, vậy bạn ắt là kẻ cô đơn rồi. Hãy trân trọng điều đó, và bạn sẽ trở thành kẻ cô đơn tuyệt vời nhất – kẻ cô đơn vui vẻ.
Điều khó nhất để làm được điều này chính là bạn không thể trở thành một người cô đơn vui vẻ nếu bạn từ đầu đã không phải kẻ cô đơn. Nếu bạn thật sự muốn tình yêu và không phải chỉ vì bạn được cho rằng nên muốn nó, thì hãy cứ theo đuổi tình yêu đi. Còn về lời khuyên cụ thể hơn cho bạn thì có lẽ bạn phải tìm nơi khác thôi, bởi tôi là một kẻ cô đơn thực thụ và độc thân từ trong tim rồi.
Theo Tâm lý học tội phạm
