Bạn có tin vào 'white lies' - Những lời nói dối vô hại?

Những lời nói dối kiểu này thường được gọi là "lời nói dối trắng", những lời nói dối nhỏ, vô hại được nói để tránh làm tổn thương cảm xúc của ai đó hoặc để duy trì sự hòa hợp xã hội. Chúng thường được xem như một cách để bảo vệ hoặc an ủi ai đó, mặc dù chúng có thể không hoàn toàn trung thực.

Nhưng liệu lời nói dối trắng có tốt và đáng tin như những gì nó thể hiện không?

Khi nào "white lies" sẽ hữu ích?

Nếu bạn tin vào những lời nói dối vô hại, thì bạn có thể cảm thấy rằng những lời nói dối như vậy phục vụ một mục đích quan trọng như bảo vệ cảm xúc của ai đó như chúng ta đã cùng nhau nói ở đầu bài. Nếu chúng ta nói dối để mang lại lợi ích cho người khác, đây được coi là những lời nói dối vô hại.

Ví dụ, một bạn sinh viên vừa lên thành phố học đại học, những tuần đầu tiên vô cùng khó khăn nhưng vì không muốn bố mẹ lo lắng bạn ấy đã nói rằng mọi thứ đều ổn.

Trong tình huống này, bạn sinh viên đã nghĩ về cảm xúc của người khác và thể hiện sự đồng cảm và lòng tốt của mình. Và cậu bạn biết rằng bản thân sẽ sớm thích nghi và ổn trở lại nên ngay thời điểm này lười nói dối ấy sẽ là hợp lý.

Trong một số trường hợp khác white lies cũng có giá trị tương tự vậy. Một bác sĩ nói với bệnh nhân giai đoạn cuối rằng "chỉ cần anh thoải mái và cố gắng vui vẻ thì sẽ mau hết bệnh", nhưng thực chất anh ta chỉ còn vài tháng để sống tiếp. Lời nói dối có vẻ nghiêm trọng nhưng nhìn chung nó tốt.

Hậu quả của những lời nói "dối trá"

Khi các nhà khoa học xã hội nghiên cứu hậu quả của sự dối trá, họ đã đi đến kết luận rằng những niềm tin và thực hành phổ biến liên quan đến sự lừa dối này là sai và có hại. Những lời nói dối - ngay cả những lời nói dối nhỏ bé - không giúp ích nhiều như bạn nghĩ, và chúng gây hậu quả nhiều hơn so với bạn tưởng tượng.

Phản bội lòng tin: Những lời nói dối vô hại có thể làm xói mòn niềm tin trong các mối quan hệ theo thời gian. Nếu người bị nói dối phát hiện ra sự thật, họ có thể cảm thấy bị phản bội, ngay cả khi lời nói dối ban đầu nhằm mục đích tha thứ cho cảm xúc của họ. Những lời nói dối vô hại lặp đi lặp lại có thể dẫn đến sự đổ vỡ niềm tin và làm căng thẳng mối quan hệ.

Lừa dối và không trung thực: Nói dối vô hại liên quan đến việc cố tình xuyên tạc sự thật. Điều này duy trì một nền văn hóa lừa dối và có thể giúp mọi người dễ dàng biện minh cho những lời nói dối quan trọng hơn hoặc hành vi phi đạo đức trong tương lai. Nó có thể làm mờ ranh giới giữa những gì được chấp nhận và những gì không.

Các vấn đề chưa được giải quyết: Những lời nói dối vô hại có thể ngăn cản việc giải quyết các vấn đề hoặc xung đột tiềm ẩn. Bằng cách tránh các cuộc trò chuyện khó khăn hoặc che giấu sự thật, các vấn đề tiềm ẩn có thể tồn tại, dẫn đến sự phẫn nộ và các biến chứng hơn nữa. Giao tiếp cởi mở và trung thực là rất quan trọng để duy trì các mối quan hệ lành mạnh.

Cơ hội phát triển bị bỏ lỡ: Trung thực và phản hồi mang tính xây dựng là điều cần thiết cho sự phát triển cá nhân và nghề nghiệp. Khi ai đó nói dối vô hại thay vì cung cấp phản hồi trung thực, nó sẽ tước đi cơ hội học hỏi và cải thiện của người nhận. Nó có thể cản trở sự phát triển cá nhân và ngăn cản các cá nhân thực hiện những thay đổi cần thiết.

Cảm giác tội lỗi và căng thẳng: Mặc dù những lời nói dối vô hại có thể nhằm tránh xung đột hoặc khó chịu, nhưng chúng có thể tạo ra cảm giác tội lỗi và căng thẳng cho người nói dối. Theo thời gian, mang gánh nặng của sự không trung thực có thể gây tổn hại đến sức khỏe tinh thần và cảm xúc.

Lời nói dối trắng có được chấp nhận không?

Mặc dù nguyên tắc đạo đức và trung thực được coi là quan trọng trong hầu hết các nền văn hóa và xã hội trên thế giới. Tuy nhiên đa phần chúng ta đều không quá gay gắt với việc một người nào đó "nói dối trắng".

Có những câu chuyện về lời nói dối trắng được tôn vinh và kể đi để lại rất nhiều lần.

Đơn cữ như chuyện Chiếc lá cuối cùng của nhà văn Mỹ O. Henry. Chuyện kể về Sue và Johnsy – hai nữ họa sĩ trẻ sống trong một khu nhà trọ, nơi họa sĩ già Behrman cũng sống ở đó. Mùa đông năm ấy, Johnsy bị bệnh sưng phổi nặng, cộng thêm nghèo túng khiến cô tuyệt vọng không muốn sống nữa và nghĩ quẩn rằng khi chiếc lá thường xuân cuối cùng rụng xuống thì đó cũng sẽ là lúc cô lìa đời. Sue vô cùng lo lắng và hết lòng chạy chữa cho bạn nhưng vô ích. Cuối cùng chiếc lá không rụng trong đêm bão lớn đã khiến Johnsy nghĩ lại, thắp lên niềm hy vọng được sống. Khi đã qua cơn nguy hiểm, Johnsy mới hay chính cụ Berman đã đội mưa gió để vẽ chiếc lá ấy nhằm cứu mình và cụ đã qua đời vì bệnh sưng phổi. Chiếc lá “giả” và hành động "dối" của cụ Berman đã cứu sống được cả một mạng người.

Tóm lại việc nên tin lời nói dối trắng hay không là một quyết định cá nhân và phụ thuộc vào ngữ cảnh cụ thể và người nói. Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, không nên tin lời nói dối trắng vì nó làm mất lòng tin và độ tin cậy của người nói.

Lời nói trung thực và tin cậy là nền tảng của mối quan hệ và giao tiếp hiệu quả. Khi một người nói dối, đặc biệt là dối trắng, họ đánh mất lòng tin và có thể gây ra sự hỗn loạn và mất đáng tin cậy. Điều này có thể gây ảnh hưởng xấu đến quan hệ cá nhân, gia đình, bạn bè, công việc và xã hội nói chung.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, như trong hoạt động trò chơi, tiểu thuyết hoặc những trò đùa vui, lời nói dối có thể được chấp nhận khi mọi người đều hiểu rằng đó chỉ là một phần của trò chơi hoặc tình huống giải trí.

Tóm lại, trung thực và tin cậy là quan trọng trong giao tiếp và mối quan hệ. Nên có cảnh giác và đánh giá một cách cẩn thận trước khi tin lời nói của người khác, đặc biệt là khi có những dấu hiệu hay bằng chứng cho thấy có sự nghi ngờ về tính trung thực của họ.

Theo Makeitvietnam